Cán cân mậu dịch là gì?
Cán cân mậu dịch (hay còn gọi là cân đối thương mại) là một thuật ngữ trong kinh tế thể hiện sự cân bằng giữa giá trị xuất khẩu và giá trị nhập khẩu của một quốc gia trong một khoảng thời gian nhất định. Nếu giá trị xuất khẩu vượt quá giá trị nhập khẩu, quốc gia đó được cho là có dư thặng thương mại (thặng lợi nhuận từ việc xuất khẩu hàng hóa), trong khi nếu giá trị nhập khẩu vượt quá giá trị xuất khẩu, quốc gia đó được cho là có thâm hụt thương mại (chi tiêu nhiều hơn thu nhập từ việc xuất khẩu hàng hóa). Việc duy trì Cán cân mậu dịch là một mục tiêu quan trọng của các chính sách kinh tế của một quốc gia, vì nó có thể ảnh hưởng đến sự ổn định của nền kinh tế và tỷ giá tiền tệ.
Sự cân bằng giữa giá trị xuất khẩu và giá trị nhập khẩu của một quốc gia chịu sự ảnh hưởng như thế nào?
Cán cân mậu dịch của một quốc gia có thể ảnh hưởng đến nền kinh tế của quốc gia đó như sau:
1. Ảnh hưởng đến tình trạng thương mại của quốc gia
Nếu giá trị xuất khẩu vượt quá giá trị nhập khẩu, quốc gia đó được cho là có dư thặng thương mại. Trong trường hợp này, quốc gia có thể sử dụng dư thặng thương mại để đầu tư vào các lĩnh vực khác, tăng cường dự trữ ngoại tệ hoặc trả lại nợ nước ngoài. Nếu giá trị nhập khẩu vượt quá giá trị xuất khẩu, quốc gia đó được cho là có thâm hụt thương mại. Điều này có thể dẫn đến sự phụ thuộc vào nguồn cung nhập khẩu và đôla Mỹ, gây ra sự không ổn định kinh tế và tăng nguy cơ khủng hoảng tài chính.
2. Ảnh hưởng đến giá trị đồng tiền
Cán cân mậu dịch cũng có thể ảnh hưởng đến giá trị đồng tiền của quốc gia. Khi quốc gia có dư thặng thương mại, giá trị đồng tiền có thể tăng lên do sự tăng nhu cầu của đồng tiền đó. Ngược lại, khi quốc gia có thâm hụt thương mại, giá trị đồng tiền có thể giảm do sự giảm nhu cầu của đồng tiền đó.
3. Ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế
Cán cân mậu dịch cũng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế của một quốc gia. Nếu một quốc gia có dư thặng thương mại, họ có thể sử dụng dư thặng thương mại để đầu tư vào các lĩnh vực khác, tạo ra nhiều việc làm và thúc đẩy sự phát triển kinh tế. Nếu một quốc gia có thâm hụt thương mại, họ có thể phải tiếp tục vay nợ để chi trả cho chi tiêu nhập khẩu, gây ra sự không ổn định kinh tế và tăng nguy cơ khủng hoảng tài chính.
Thị trường chịu ảnh hưởng như thế nào về cán cân mậu dịch?
Thị trường cũng sẽ chịu ảnh hưởng từ cán cân mậu dịch của một quốc gia:
1. Ảnh hưởng đến giá cổ phiếu
Cán cân mậu dịch có thể ảnh hưởng đến giá cổ phiếu của các doanh nghiệp xuất khẩu hoặc nhập khẩu hàng hóa. Nếu một quốc gia có dư thặng thương mại, các doanh nghiệp xuất khẩu của quốc gia đó có thể tăng trưởng và có khả năng tăng giá cổ phiếu. Ngược lại, nếu một quốc gia có thâm hụt thương mại, các doanh nghiệp nhập khẩu của quốc gia đó có thể bị ảnh hưởng và có khả năng giảm giá cổ phiếu.
2. Ảnh hưởng đến tỷ giá tiền tệ
Cán cân mậu dịch cũng có thể ảnh hưởng đến tỷ giá tiền tệ của một quốc gia. Nếu một quốc gia có dư thặng thương mại, đồng tiền của quốc gia đó có thể tăng giá trị và tỷ giá tiền tệ có thể tăng lên. Ngược lại, nếu một quốc gia có thâm hụt thương mại, đồng tiền của quốc gia đó có thể giảm giá trị và tỷ giá tiền tệ có thể giảm xuống.
3. Ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh
Cán cân mậu dịch cũng có thể ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp. Nếu một quốc gia có dư thặng thương mại, các doanh nghiệp xuất khẩu của quốc gia đó có thể tăng doanh số và tăng lợi nhuận. Ngược lại, nếu một quốc gia có thâm hụt thương mại, các doanh nghiệp nhập khẩu của quốc gia đó có thể bị ảnh hưởng và có khả năng giảm doanh số và lợi nhuận.
Tỉ lệ như thế nào thì được gọi là ổn định của cán cân mậu dịch?
Tỉ lệ ổn định của cán cân mậu dịch phụ thuộc vào mức độ cần thiết của quốc gia đó về việc điều chỉnh nó. Tuy nhiên, một số chuyên gia kinh tế đánh giá rằng, nếu cán cân mậu dịch của một quốc gia ở mức độ tương đối ổn định, thì tỉ lệ giữa giá trị xuất khẩu và giá trị nhập khẩu của quốc gia đó không quá chênh lệch lớn.
Vì việc cải thiện hoặc giảm thiệu cán cân mậu dịch là một quá trình dần dần và phụ thuộc vào nhiều yếu tố như chính sách kinh tế, sự phát triển của nền kinh tế, sự phụ thuộc vào nguồn lực từ nước ngoài, và sự thay đổi của các địa vị kinh tế toàn cầu. Do đó, không có tỉ lệ cố định để xác định được mức độ ổn định. Tuy nhiên, một số nhà kinh tế học cho rằng, nếu cán cân mậu dịch của một quốc gia không vượt qua mức 3-4% GDP, thì đó được xem là mức ổn định.
Bài viết liên quan